ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : 2010 - 2011

ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ –ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

:

ΑΠΟ ΤΟΥ ΜΑΘΗΤΕΣ

ΓΙΑΝΝΑΚΟΒΑΣ ΔΙΑΜΑΝΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΦΩΤΗΣ

ΒΑΘΥ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2011

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ.. 1

Πυρηνική ενέργεια. 2

Ιστορική επισκόπηση. 3

Πυρηνική ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς. 4

Πυρηνικά ατυχήματα. 6

Η πυρηνική ενέργεια δε θα βοηθήσει. 10

Γιατί όχι πυρηνική ενέργεια; 10

Η πυρηνική ενέργεια έχει περιορισμένες δυνατότητες στην αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών. 12

Η πυρηνική ενέργεια είναι πολύ ακριβή. 13

Τα πυρηνικά εργοστάσια έχουν μεγάλο χρόνο παράδοσης. 13

Οι νέες τεχνολογίες πυρηνικών δε θα αποτρέψουν τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών 13

Οι πυρηνική ενέργεια δεν είναι ασφαλής. 14

Πυρηνική ενέργεια

Πυρηνική ενέργεια ή Ατομική ενέργεια ονομάζεται η ενέργεια που απελευθερώνεται όταν μετασχηματίζονται ατομικοί πυρήνες. Είναι δηλαδή η δυναμική ενέργεια που είναι εγκλεισμένη στους πυρήνες των ατόμων λόγω της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων που τα συνιστούν. Η πυρηνική ενέργεια απελευθερώνεται κατά τη σχάση ή σύντηξη των πυρήνων και εφόσον οι πυρηνικές αντιδράσεις είναι ελεγχόμενες (όπως συμβαίνει στην καρδιά ενός πυρηνικού αντιδραστήρα) μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλύψει ενεργειακές ανάγκες.

Ιστορική επισκόπηση

Στις 16 Σεπτεμβρίου του 1954 ο Lewis Strauss, ο πρόεδρος της Αμερικάνικης επιτροπής Ατομικής ενέργειας, στάθηκε μπροστά σε ακροατήριο επιστημόνων στη Νέα Υόρκη και με σιγουριά τους διαβεβαίωσε ότι τα παιδιά τους θα απολάμβαναν την ηλεκτρική ενέργεια, υπερβολικά φτηνή, με μηδαμινό κόστος. Η πρώτη εργαστηριακή πυρηνική σχάση επιτεύχθηκε από τους φυσικούς Ότο Χαν και Λίζα Μάιτνερ, το 1938 στο Βερολίνο. Οι δυο τους "βομβάρδισαν" ουράνιο με νετρόνια, σε μια προσπάθεια να το μετατρέψουν στο άγνωστο τότε στοιχείο με ατομικό αριθμό 93 (το ουράνιο έχει Α.Α. 92 και η προσθήκη στον πυρήνα του ενός νετρονίου θα έπρεπε, όπως είχε ήδη διαπιστωθεί ότι συνέβαινε με ελαφρύτερα στοιχεία, να το μετασχηματίσει σε ένα νέο στοιχείο με ένα πρωτόνιο παραπάνω). Το παραγόμενο όμως στοιχείο είχε ιδιότητες πολύ διαφορετικές από τις αναμενόμενες (για ένα βαρύ στοιχείο με Α.Α. 93), γεγονός ανεξήγητο για τους δύο επιστήμονες. Εκείνη την περίοδο η Μάιτνερ λόγω της εβραϊκής καταγωγής της υποχρεώθηκε να εγκαταλείψει το Βερολίνο και ο Χαν συνέχισε τα πειράματά του με τον επίσης γερμανό φυσικό Φριτζ Στράσμαν. Σύντομα οι τρεις (η Μάιτνερ εξόριστη στη Σκανδιναβία) κατέληξαν σε ένα πολύ τολμηρό συμπέρασμα: Το παραγόμενο στοιχείο με τις αναπάντεχες ιδιότητες ήταν βάριο, που έχει Α.Α. μόλις 56. Αυτό σήμαινε ότι με κάποιο τρόπο η προσθήκη νετρονίου στον πυρήνα του ουρανίου προκαλούσε τη "σχάση" του, όπως ονόμασε τη διαδικασία η Μάιτνερ, σε δύο στοιχεία: Το Βάριο που ήδη ήταν γνωστό και ένα ακόμα στοιχείο (το οποίο αργότερα ονομάστηκε Τεχνήτιο) με Α.Α. 43, απελευθερώνοντας μάλιστα τεράστια ποσά ενέργειας. Εκείνο όμως που έκανε ακόμα πιο ενδιαφέρουσα την ανακάλυψη, ήταν η απελευθέρωση (με τη σχάση) δύο νετρονίων, παρέχοντας τη δυνατότητα για μια αλυσιδωτή αντίδραση. Έτσι, τα δύο νετρόνια που απελευθερώνονται κατά τη σχάση του πυρήνα Ουρανίου προκαλούν τη σχάση δύο πρόσθετων πυρήνων Ουρανίου, απελευθερώνοντας 4 νετρόνια που με τη σειρά τους προκαλούν τη σχάση τεσσάρων πυρήνων κοκ. Με τον τρόπο αυτό μια ελάχιστη ποσότητα Ουρανίου μπορεί να απελευθερώσει με την αλυσιδωτή σχάση της ένα γιγαντιαίο ποσό ενέργειας, που -όπως έγινε σύντομα κατανοητό- είναι δυνατό να χρησιμοποιηθεί είτε για ειρηνικούς σκοπούς (την κάλυψη ενεργειακών αναγκών) είτε για την κατασκευή πυρηνικών βομβών.

Πυρηνική ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς

Πυρηνικός σταθμός ενέργειας στο Κατενόμ της Γαλλίας. Μη ραδιενεργός ατμός εξέρχεται από τους ψυκτικούς πύργους.

Σχήμα 1, PWR.

Σχήμα 2, BWR.

Σε έναν τυπικό πυρηνικό αντιδραστήρα για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ο πυρήνας του αντιδραστήρα (reactor core) αποτελείται από 80 με 100 τόνους ουρανίου σε παραπάνω από 30 000 ράβδους καυσίμων ^[1]. Οι ράβδοι καυσίμων αποδίδουν τη θερμότητα που παράγουν στο νερό, σε μια σειρά ατμοπαραγωγών (μπόϊλερ) (σύστημα τύπου PWR, σχήμα 1) ή άμεσα (το δοχείο του αντιδραστήρα είναι και δοχείο ατμοπαραγωγής, σύστημα τύπου BWR, σχήμα 2). Ο ατμός συνεχίζει την πορεία του για την κίνηση ατμοστροβίλων (τουρμπίνες) που συνδέονται με μια ηλεκτρική γεννήτρια. Ακολουθεί ψύξη του κορεσμένου ατμού που εξέρχεται από τους ατμοστροβίλους, ο οποίος συμπυκνώνεται και διοχετεύεται και πάλι στο σύστημα. Ο διαχωρισμός του νερού ψύξης σε δακτυλίους συμβάλει στην ελαχιστοποίηση του ρίσκου να φτάσει το μολυσμένο νερό στο περιβάλλον. Οι μεγάλες ποσότητες ατμού που βλέπουμε να εξέρχονται από τους πύργους ψύξης προέρχονται από κύκλωμα νερού ψύξης που είναι ανεξάρτητο από το σύστημα ατμοπαραγωγής.

Πυρηνικά ατυχήματα

Το πρώτο πυρηνικό ατύχημα με διαρροή ραδιενέργειας συνέβη στον Καναδά, το 1952. Ήταν ωστόσο μικρής κλίμακας και δεν προκάλεσε θύματα ή αξιόλογη ρύπανση. Από τότε έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 25 μικρής ή μεσαίας σημασίας ατυχήματα και ένα σοβαρό, αυτό στο Τσερνόμπιλ στις 26 Απριλίου 1986 (ΕΣΣΔ, τώρα Ουκρανία). Το 1964 ένας αμερικανικός δορυφόρος εφοδιασμένος με πλουτώνιο 238 για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας δεν κατόρθωσε να μπει στην προγραμματισμένη τροχιά και κατά την επάνοδό του στη Γη καταστράφηκε απελευθερώνοντας στην ατμόσφαιρα αρκετή ραδιενέργεια ώστε να μετρηθεί με τα μέσα της εποχή

Η πυρηνική ενέργεια έχει και τα μειονεκτήματά της, αλλά από άποψη αποτελεσματικότητας είναι αξεπέραστη. Η σχάση ενός ουρανίου 235 παράγει τόση ενέργεια, όση δύο τόνοι κάρβουνο σε ένα κλασσικό σταθμό ηλεκτρικής ενέργειας. Η ασφαλής λειτουργία ενός σταθμού πυρηνικής ενέργειας, αποτελεί μια τεράστια πρόκληση. Μπορεί να επιτευχθεί μόνο με την αύξηση των φραγμάτων, ανάμεσα στον πυρηνικό αντιδραστήρα και το περιβάλλον.

Χιροσίμα, 6 Αυγούστου 1945. Εκείνη τη μέρα η ανθρωπότητα ανακάλυψε με τρόμο τη φοβερή δύναμη του ατόμου. Ευτυχώς οι φυσικοί έμαθαν πώς να δαμάζουν αυτήν την ενέργεια για ειρηνικούς σκοπούς.

Μεγάλα βήματα έχουν γίνει σήμερα αν αναλογιστούμε ότι η πυρηνική ενέργεια παράγει το 20% του ηλεκτρισμού σε όλο τον κόσμο, και γενικά οι επιδράσεις της στην υγεία και το περιβάλλον έχουν ελαχιστοποιηθεί. Εκτός βέβαια από κάποιες εξαιρέσεις, όπως το τρομερό ατύχημα στο Τσέρνομπιλ. Είναι γεγονός, πως η ασφάλεια ενός πυρηνικού αντιδραστήρα απαιτεί πολλά σύνθετα και δαπανηρά μέτρα και τεχνικές. Η ασφάλεια ενός πυρηνικού αντιδραστήρα, βασίζεται, σε μια αρχή που λέγεται ‘άμυνα σε βάθος’. Αντικειμενικός στόχος της ‘άμυνας σε βάθος’, είναι η μείωση των πιθανών ατυχημάτων τα οποία θα μολύνουν το εργατικό δυναμικό, το περιβάλλον,

ακόμα και τον πληθυσμό. Μια από τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται είναι η δημιουργία ασπίδων όσο πιο αξεπέραστων γίνεται ανάμεσα στην καρδία του πυρηνικού αντιδραστήρα και τον εξωτερικό κόσμο. Οι πυρηνικοί αντιδραστήρες πεπιεσμένου ύδατος, έχουν τρεις τέτοιες ασπίδες. Είναι διατεταγμένες όπως περίπου οι ‘ρώσικές κούκλες’. Η πρώτη ασπίδα αποτελείται από αεροστεγές μέταλλο, μέσα στην οποία είναι σφραγισμένοι οι σβώλοι του καυσίμου. Η δεύτερη ασπίδα είναι μια δεξαμενή πάχους 20 εκατοστών. Μέσα σ’ αυτή τη δεξαμενή που είναι γεμάτη με νερό και κλείνεται με ένα βαρύ μολύβι, βρίσκονται οι μολυβδίδες του καυσίμου. Η Τρίτη ασπίδα είναι ένας τσιμεντένιος τοίχος, που ονομάζεται κτίριο του αντιδραστήρα. Το κτίριο του αντιδραστήρα έχει σχεδιασθεί έτσι ώστε να αντέχει σε μεγάλα εξωτερικά χτυπήματα όπως η πτώση ενός αεροπλάνου ή ένας πολύ μεγάλος σεισμός. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτή η τριπλή ασπίδα, εξουδετερώνει κάθε κίνδυνο μόλυνσης τους περιβάλλοντος. Για να περάσουν τα ραδιενεργά στοιχεία προς τα έξω, πρέπει να υπάρχει ταυτόχρονη διαρροή και στις τρεις ασπίδες και είναι ελάχιστη η πιθανότητα για να συμβεί κάτι τέτοιο. Ένας σταθμός πυρηνικής ενέργειας παράγει συνεχώς και ελαφρός ραδιενεργά απόβλητα, αλλά αυτά τα υγρά και τα αέρια απολυμαίνονται και ελέγχονται αυστηρά πριν απελευθερωθούν στο περιβάλλον. Μέσα στο εργοστάσιο λαμβάνονται πολλά μέτρα ασφαλείας που διασφαλίζουν την προστασία του προσωπικού.

Οι υπάλληλοι υποβάλλονται σε συστηματικούς ελέγχους για μόλυνση και το

επίπεδο έκθεσης σε ραδιενέργεια. Η ασφάλεια των πυρηνικών αντιδραστήρων όμως, δεν περιλαμβάνει μόνο τον έλεγχο του πεδίου έκθεσης σε ραδιενέργεια των ανθρώπων, αλλά αποσκοπεί και στη μείωση των πιθανοτήτων σοβαρών ατυχημάτων. Γι’ αυτό οι αντιδραστήρες εξοπλίζονται με συστήματα που επιβραδύνουν ή σταματούν την αλυσίδα των αντιδράσεων. Ειδικοί ράβδοι, βυθίζονται στην καρδιά του αντιδραστήρα σε διάφορα βάθη. Οι ράβδοι απορροφούν τα νετρόνια που συμβάλουν στην συνέχιση της αλυσίδας των αντιδράσεων. Αυτό ή επιβραδύνει τις αντιδράσεις ή τις σταματά εντελώς. Ο αντιδραστήρας μπορεί να σταματήσει είτε αυτόματα είτε με το χέρι από την αίθουσα ελέγχου. Αν οι ράβδοι δεν λειτουργήσουν όπως πρέπει, μπορεί να προκληθεί μια αλυσίδα ανεξέλεγκτων αντιδράσεων και συνεπώς κάποιο ατύχημα. Σ’ αυτό το είδος πυρηνικού αντιδραστήρα μπορεί να συμβεί ατύχημα αν το νερό που ψύχει τον αντιδραστήρα σταματήσει να κυκλοφορεί. Στην χειρότερη περίπτωση η θερμοκρασία αυξάνεται στο κρίσιμο σημείο τήξης της καρδιάς του αντιδραστήρα. Αυτή είναι η χειρότερη καταστροφή που μπορεί να συμβεί σ’ αυτό το είδος αντιδραστήρα. Το μολυσμένο νερό που βρίσκεται στη δεξαμενή του αντιδραστήρα θα αρχίσει να βράζει και στη συνέχεια η δεξαμενή θα εκραγεί. Τήξη της καρδιάς του αντιδραστήρα συνέβη μια φορά στις ΗΠΑ, αλλά ευτυχώς δεν απελευθερώθηκε ενέργεια στο περιβάλλον.

Μια πολλά υποσχόμενη τεχνική αποτελεί χρήση ενός ισχυρού Computer που αναπαριστά και μελετάει πώς συμπεριφέρεται ένας πυρηνικός αντιδραστήρας σε επικίνδυνες περιστάσεις. Αυτό το σύστημα αναπαράγει σε πραγματικό χρόνο τη συμπεριφορά ενός αντιδραστήρα σε κάθε περίσταση. Από την αίθουσα ελέγχου αναπαριστώνται διάφορα ατυχήματα, όπως η διαρροή ή η αποτυχία μιας ασπίδωσης. Μια άλλη οθόνη που ονομάζεται σταθμός εκπαίδευσης, οπτικοποιεί ένα μέρος ή όλο τον αντιδραστήρα για να παρατηρούνται τα φυσικά φαινόμενα που γίνονται μέσα. Από την αίθουσα ελέγχου γίνονται προσπάθειες να διατηρηθεί η κατάσταση υπό έλεγχο. Π. χ. Για να διατηρηθεί η θερμοκρασία ή η πίεση του αντιδραστήρα μέσα σε ασφαλή πλαίσια. Αυτό το εργαλείο επιτρέπει στους επιστήμονες να βρίσκουν τρόπους αντιμετώπισης κάθε πιθανής καταστροφής.

έμβια Σήμερα κάθε χώρα που έχει αναπτύξει πυρηνική βιομηχανία, αντιμετωπίζει ένα πολύ λεπτό πρόβλημα. Πώς να διαθέσει τους τόνους ραδιενεργών αποβλήτων που συνεχίζουν να συσσωρεύονται. Η πυρηνική ενέργεια ανακαλύφθηκε πριν λίγες δεκαετίες μόνο και ήδη οι χρήσεις της είναι αμέτρητες. Σήμερα είναι από τις καλύτερες πηγές ελεγχόμενης ενέργειας. Η εικόνα όμως δεν είναι τελείως ρόδινη. Όπως όλες οι ανθρώπινες δραστηριότητες, η πυρηνική ενέργεια παράγει απόβλητα, και ως σήμερα το πρόβλημα των πυρηνικών αποβλήτων είναι άλυτο.

Αυτό που κάνει τα πυρηνικά απόβλητα τόσο επικίνδυνα είναι η ραδιενέργειά τους. Ένα σώμα είναι ραδιενεργό όταν τα άτομά του είναι ασταθή. Προσπαθώντας να επανέλθουν στη σταθερή τους κατάσταση τα άτομα απελευθερώνουν ραδιενέργεια σε μορφή σωματιδίων ή ενέργειας. Αυτή η ραδιενέργεια είναι πολύ τοξική για όλα τα όντα. Πέρα από κάποια συγκεκριμένα επίπεδα προκαλεί καρκίνο και μεταλλάξεις για παράδειγμα. Ευτυχώς τα ραδιενεργά στοιχεία δεν είναι αθάνατα. Εκπέμποντας ραδιενέργεια γίνονται νέα στοιχεία που τελικά η ενέργειά τους εξαντλείται. Ο χρόνος που απαιτείται για τη δραστηριότητα ενός συγκεκριμένου ραδιενεργού στοιχείου να μειώσει κατά το ήμισυ την αρχική του τιμή ραδιενέργειας, ονομάζεται ‘ημιπερίοδος ζωής’. Οι ημοπερίοδοι της ζωής, ποικίλουν σημαντικά. Κυμαίνονται από μερικά δέκατα του δευτερολέπτου μέχρι πολλά δισεκατομμύρια χρόνια. Τα πιο επικίνδυνα στοιχεία έχουν μια μέση ημιπερίοδο ζωής. Π. χ. το ιώδιο 131 έχει διάρκεια ζωής 8 ημέρες, το πλουτώνιο 239, 24.000 (είκοσι τέσσερις χιλιάδες χρόνια). Κατά κανόνα η ραδιενέργεια ενός στοιχείου μειώνεται πολύ σταδιακά. Υπολογίζεται ότι χρειάζεται δέκα (10) ημιπεριόδους ζωής, για να σταματήσει ένα στοιχείο να απειλεί σοβαρά.

Υπάρχουν διάφορα είδη πυρηνικών αποβλήτων. Ανάλογα με την προέλευσή τους και τη δραστηριότητά τους. Ως επί το πλείστον έχουν ελάχιστη ή μέτρια δραστηριότητα και σύντομο διάστημα ζωής. Μεταξύ αυτών είναι τα ρούχα ή τα γάντια, οι λαμπτήρες και οι βελόνες των νοσοκομείων. Ενώ αποτελούν το 95% του συνόλου των πυρηνικών αποβλήτων εκπέμπουν λιγότερο από το 1% της συνολικής ραδιενέργειας και γι’ αυτό δεν αποτελούν σοβαρό πρόβλημα. Μπορούν να αποθηκευτούν σε τσιμεντένιες χωματερές, ανάλογες με τους αρχαίους τύμβους. Τα πυρηνικά απόβλητα που προκαλούν τη μεγαλύτερη ανησυχία είναι αυτά με υψηλή περιεκτικότητα σε ραδιενέργεια. Αυτά αποτελούν το 1% των συνολικών πυρηνικών αποβλήτων αλλά εκπέμπουν το 99% της συνολικής ραδιενέργειας και κυρίως η διάρκεια ζωής τους είναι δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Αυτά τα απόβλητα προέρχονται κυρίως από τα σβησμένα καύσιμα των σταθμών πυρηνικής ενέργειας. Σε ένα σταθμό ενέργεια ένα καύσιμο σπάνια διαρκεί πάνω από 3-4 χρόνια και μετά παύει να είναι αποτελεσματικό. Το πρόβλημα είναι πώς θα διατεθούν αυτά τα σβησμένα καύσιμα. Ορισμένες τα χώρες ανακυκλώνουν. Τα σβησμένα καύσιμα δεν περιέχουν μόνο άχρηστες ουσίες αλλά και υλικά που μπορούν να ανακυκλωθούν για να παράγουν νέο πυρηνικό καύσιμο.

Η πυρηνική ενέργεια δε θα βοηθήσει.

Γιατί όχι πυρηνική ενέργεια;

Η πυρηνική ενέργεια δεν αποτελεί λύση για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Το WWF οραματίζεται ένα μέλλον, όπου θα εξαλειφθεί σταδιακά η χρήση των ορυκτών καυσίμων και η πυρηνική ενέργεια από την παγκόσμια ενεργειακή αλυσίδα. Αυτό είναι εφικτό, αλλά και απαραίτητο, προκειμένου να διασφαλιστεί ένα μέλλον περιβαλλοντικά ακέραιο, ασφαλές και ειρηνικό.

Κάτι τέτοιο προϋποθέτει ότι η χρήση μη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως τα ορυκτά καύσιμα και το ουράνιο, θα πρέπει να μειωθούν στο μηδέν - να προχωρήσουμε, δηλαδή, σταδιακά, σε πλήρη εξάλειψη όχι μόνο των ορυκτών καυσίμων, αλλά και της πυρηνικής ενέργειας.

Καθώς βρισκόμαστε αντιμέτωποι με όλο και μεγαλύτερα προβλήματα που οφείλονται στις ενεργειακές μας ανάγκες, όπως η υπερθέρμανση του πλανήτη, η όξινη βροχή και η κατά τόπους ρύπανση του ατμοσφαιρικού αέρα, βιομηχανίες για ίδια συμφέροντα και συγκεκριμένες κυβερνήσεις προωθούν την πυρηνική ενέργεια ως «καθαρή» πηγή ενέργειας η οποία θα μπορούσε να συνεισφέρει στην μείωση των επιπτώσεων που έχει η ανθρώπινη δραστηριότητα στο περιβάλλον. Το WWF διαφωνεί κάθετα με αυτή την άποψη.

Ειδικότερα, το WWF πρεσβεύει ότι η πυρηνική ενέργεια δεν είναι αειφόρος πηγή ενέργειας, για τους ακόλουθους λόγους:

• Στο σύνολό της, η αλυσίδα 1) επεξεργασίας των πυρηνικών πρώτων υλών που προέρχονται από εξόρυξη, 2) λειτουργίας σταθμών παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, 3) μεταφοράς και διάθεσης πυρηνικών αποβλήτων και 4) τελικής επανεπεξεργασίας, είναι γεμάτη διαρροές και αφήνει μια εξαιρετικά τοξική κληρονομιά.

• Η αντικατάσταση των ορυκτών καυσίμων από πυρηνικά δημιουργεί ένα μείζον περιβαλλοντικό πρόβλημα στη θέση κάποιου άλλου. Είναι σαφές ότι η πυρηνική ενέργεια εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη και δύσκολο να τεθεί υπό έλεγχο. Αυτό έχει αποδειχθεί περίτρανα με τα ατυχήματα στο Τσερνόμπιλ της Ουκρανίας το 1986 και στην Τοκαϊμούρα της Ιαπωνίας το 1999.

Εκτός από αυτούς τους εγγενείς κινδύνους, θα πρέπει επίσης να αξιολογήσουμε τους οικονομικούς λόγους που εμποδίζουν την πυρηνική ενέργεια να γίνει μία βιώσιμη εναλλακτική λύση για την καταπολέμηση των κλιματικών αλλαγών:

• Οι επενδύσεις σε προγράμματα πυρηνικής ενέργειας μπορεί να απορροφήσουν πόρους που είναι απολύτως απαραίτητοι σε προγράμματα ενεργειακής αποδοτικότητας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, τα περισσότερα από τα οποία παρουσιάζουν σημαντικά χαμηλότερο ειδικό κόστος για τη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου σε σχέση με τη πυρηνική ενέργεια.

• Η πυρηνική τεχνολογία δε δημιουργεί κίνητρα για την εξοικονόμηση ενέργειας. Πρόκειται για μια τεχνολογία βασικού φορτίου (base-load), της οποίας η ενεργειακή παραγωγή δεν μπορεί να προσαρμοστεί σε συγκεκριμένη ζήτηση από μεριάς καταναλωτών και βιομηχανίας.

• Η συμπερίληψη του κόστους κλεισίματος και διαχείρισης των τοξικών αποβλήτων αυξάνουν υπέρμετρα το κόστος κατασκευής μιας πυρηνικής μονάδας και την καθιστούν ασύμφορη σε σχέση με άλλες μονάδες π.χ. από ΑΠΕ.

Η παραγωγή και η χρήση της πυρηνικής ενέργειας παρουσιάζουν μια ποικιλία αρνητικών επιπτώσεων. Οι παράγοντες αυτοί μπορεί να σταθούν εμπόδιο στην καινοτομία στον τομέα παραγωγής ενέργειας και στην αποδοτικότητα από πλευράς ζήτησης. Σε αυτούς συγκαταλέγονται:

• Η διατήρηση μεγάλων μη αποδοτικών  δικτύων μεταφοράς ενέργειας.

• Η απομάκρυνση των επενδύσεων από περισσότερο αποδοτικά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μικρής κλίμακας και υπηρεσίες παροχής ενέργειας.

• Ο περιορισμός των δυνατοτήτων απασχόλησης μόνο σε εξαιρετικά εξειδικευμένο προσωπικό σε έναν βιομηχανικό τομέα μεγάλης εντάσεως κεφαλαίου.

Η πυρηνική ενέργεια, στις περισσότερες, αν όχι σε όλες τις περιπτώσεις, είναι ακριβότερη σε σύγκριση με άλλες δυνατότητες για την προμήθεια ενέργειας. Αυτός είναι ένας από τους βασικούς λόγους που, επί του παρόντος, και μέχρι περίπου το 2010, δεν σχεδιάζονται πια, ούτε βρίσκονται πια υπό κατασκευή στις χώρες του ΟΟΣΑ, καινούριοι πυρηνικοί αντιδραστήρες - εκτός από έναν στην Φιλανδία. Οι περισσότερες από τις ενεργειακές εταιρείες υπηρεσιών κοινής ωφέλειας που βασίζονται σε πολύ μεγάλο βαθμό στην πυρηνική ενέργεια (π.χ. η British Energy στο Ηνωμένο Βασίλειο ή η EdF στη Γαλλία) λαμβάνουν είτε άμεσες είτε έμμεσες επιδοτήσεις από το κράτος. Στη Ρωσία, οι πυρηνικοί αντιδραστήρες ανήκουν στο κράτος και δεν αποτελούν τμήμα εταιρείας υπηρεσιών κοινής ωφέλειας που να λειτουργεί σε ελεύθερες αγορές.

Η πυρηνική βιομηχανία ισχυρίζεται ότι η πυρηνική ενέργεια, ως πηγή με χαμηλές εκπομπές άνθρακα, πρέπει να αποτελεί μέρος του ενεργειακού μίγματος και της λύσης. Προφανώς, οι τεράστιες δαπάνες που θα απαιτηθούν, ο μεγάλος χρόνος κατασκευής νέων εργοστασίων, οι περιορισμένες δυνατότητές τους, η απειλή ατυχημάτων και η δυνατότητα κατασκευής οπλοστασίου είναι ψιλά γράμματα...

Η πυρηνική ενέργεια έχει περιορισμένες δυνατότητες στην αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών

Σήμερα βρίσκονται σε λειτουργία 439 πυρηνικοί αντιδραστήρες με εγκατεστημένη ισχύ 372.000 GW, που αντιστοιχεί στο 6,5% της παγκόσμιας ενεργειακής κατανάλωσης. Ένας διόλου ευκαταφρόνητος διπλασιαμός της εγκατεστημένης ισχύος μέχρι το 2030, εκτός από ανυπολόγιστο οικονομικό κόστος, σημαίνει:

1) αύξηση του μερίδιου της πυρηνικής ενέργειας στην παγκόσμια κατανάλωση μόλις πάνω από το 10%

2) μείωση των εκπομπών αεριών του θερμοκηπίου κατά μόλις 5%

3) κατασκευή και σύνδεση με το δίκτυο ενός νέου αντιδραστήρα κάθε 2 εβδομάδες μέχρι το 2030, με απλά λόγια ανέφικτο.

Η πυρηνική ενέργεια είναι πολύ ακριβή

Η πυρηνική βιομηχανία υπόσχεται νέους αντιδραστήρες με κόστος 2.000 δολάρια ανα κιλοβάτ. Οι περισσότεροι αντιδραστήρες στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και οι πιο πρόσφατοι στην Ινδία, είχαν υπερβάσεις κόστους πάνω από 200%. Στη Φινλανδία, η κατασκευή ενός νέου προηγμένης τεχνολογίας αντιδραστήρα έχει αυξηθεί από τα 4,7 στα 6,9 δισ. δολάρια. Ο αντιδραστήρας αυτός είναι 1.600 μεγαβάτ, άρα ξεπερνάει τα 4.300 δολάρια ανά κιλοβάτ, δηλαδή υπερδιπλάσιο της αρχικής εκτίμησης, χωρίς καν να έχει υπολογιστεί το κόστος συντήρησης, διάθεσης αποβλήτων και τελικά, απενεργοποίησης των εργοστασίων. Με απλά λόγια πανάκριβο.

Τα εργοστάσια έχουν μεγάλο χρόνο παράδοσης πυρηνικά

Σε πολλές χώρες θα χρειαστούν χρόνια για να δημιουργηθεί το θεσμικό πλαίσιο και η υποδομή για την κατασκευή ενός πυρηνικού εργοστασίου. Ακόμη και στις χώρες που έχουν ήδη πυρηνική ενέργεια, ο σχεδιασμός, η αδειοδότηση, η κατασκεύη και η σύνδεση ενός νέου εργοστασίου κατά κανόνα χρειάζεται περισσότερο από 10 χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι από τους 200 νέους αντιδραστήρες που έχουν ανακοινωθεί, ελάχιστοι θα είναι σε θέση να παράγουν ενέργεια πριν το 2020. Η συμβολή τους στην αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών θα είναι μηδενική.

Οι νέες τεχνολογίες πυρηνικών δε θα αποτρέψουν τις επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών

Οι αντιδραστήρες σχάσης τέταρτης γενιάς και οι αντιδραστήρες σύντηξης απέχουν δεκαετίες από την εφαρμογή τους, αν ποτέ γίνουν πραγματικότητα. Αυτές οι πυρηνικές τεχνολογίες θα έρθουν, αν έρθουν, πολύ μετά τις κρίσιμες δεκαετίες κατά τις οποίες πρέπει να αντιμετωπιστούν οι εκπομπές CO2, με άλλα λόγια είναι αόριστες.

Οι πυρηνική ενέργεια δεν είναι ασφαλής

Το να προτείνει κάποιος επέκταση των πυρηνικών στο όνομα των κλιματικών αλλαγών, σημαίνει στην ουσία ότι εισάγει μια μεγάλη απειλή για την υγεία, το περιβάλλον και την ασφάλεια, στη θέση μιας άλλης, για πολύ απλούς λόγους:

1) Πυρηνικά απόβλητα. Ένας μέσος αντιδραστήρας παράγει ετησίως 20-30 τόνους χρησιμοποιημένων καυσίμων. Περαιτέρω χρήση της πυρηνικής ενέργειας θα αυξήσει τους ανεπίλυτους κινδύνους των χρησιμοποιημένων καυσίμων και των ραδιενεργών αποβλήτων.

2) Πυρηνικά όπλα. Ένας τόνος χρησιμοποιημένων πυρηνικών καυσίμων περιέχει περίπου 10 κιλά πλουτώνιο, αρκετά για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας. Πειράματα της κυβέρνησης των ΗΠΑ αποδεικνύουν ότι μία χώρα μπορεί να κατασκευάσει διάφορα πυρηνικά όπλα, μέσα σε λίγες εβδομάδες, με συνηθισμένα χρησιμοποιημένα πυρηνικά καύσιμα και έχοντας στη διάθεσή της μια υποτυπώδη βιομηχανική βάση.

3) Τρομοκρατικά χτυπήματα. Οι μη στρατιωτικοί αντιδραστήρες και οι μεταφορές πυρηνικών αποβλήτων αποτελούν δυνητικούς στόχους τρομοκρατικών οργανώσεων. Κανένας υπαρκτός αντιδραστήρας δεν είναι σε θέση να αντέξει την πρόσκρουση ενός μεγάλου αεροπλάνου.

Η πυρηνική ενέργεια δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τις κλιματικές αλλαγές, δεν προλαβαίνει να το κάνει, είναι πανάκριβη, είναι επικίνδυνη.

Σε αντιδιαστολή, η Greenpeace και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (European Renewable Energy Council, EREC) ανέθεσαν στο Ινστιτούτο DLR (Γερμανικό Κέντρο Αεροδιαστημικής) να αναπτύξει ένα παγκόσμιο πρόγραμμα δράσης, το οποίο εγγυάται την έγκαιρη αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, με ορόσημο το έτος 2050.

Αυτό το σενάριο, η "Ενεργειακή Επανάσταση" συντηρεί την οικονομική ανάπτυξη και πετυχαίνει δικαιότερη κατανομή ενέργειας και πρόσβαση σε αυτή. Δε στηρίζεται στην πυρηνική ενέργεια και τα άλυτα προβλήματά της, αλλά ούτε σε αόριστες υποσχέσεις νέων τεχνολογιών (καθαρός άνθρακας, αποθήκευση CO2, πυρηνική σύντηξη). Βασίζεται σε αξιόπιστες και δοκιμασμένες τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) και εξοικονόμηση ενέργειας.

Βιογραφία

http://climate.wwf.gr

http://el.wikipedia.org

http://1gym-ag-parask.att.sch.gr

http://www.greenpeace.org